Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2018

«Ο ΔΙΑΥΛΟΣ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΙΤΟΣ» (ΑΚΡΙΒΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ)



Τοῦ ΝΙΚΟΥ ΣΑΚΑΛΑΚΗ


Η Αγία Γραφή, ως αποκρυστάλλωση της Θεϊκής Αλήθειας, του Θεϊκού λόγου, περικλείει στα όριά της το δογματικό σώμα της Εκκλησίας και διαγράφει την περίμετρό του.

Η αλήθεια αυτή, πολύτιμη όχι μόνο ως γνώση αλλά, κυρίως, ως σωστική προϋπόθεση, είναι πηγή απαντήσεων που θεμελιώνουν και προάγουν το ευσεβές πλήρωμα στην πορεία του μέσα στον κόσμο (Τιμ. Β΄, Γ΄,16).


Τα πνευματικά φαινόμενα, Ακρίβεια και Οικονομία, εμφανίζονται στην Γραφή ως αλληλοκαθοριζόμενες καταστάσεις. Γίνονται το ένα αιτία παραγωγής του άλλου.

Στο Κεφάλαιο ΛΒ΄ της Εξόδου για παράδειγμα, βλέπουμε μια διανομή Ακρίβειας και Οικονομίας, ως αναπόσπαστο τμήμα της αγάπης και φιλανθρωπίας του Θεού.

«Ίδιον της του Θεού φιλανθρωπίας το μη σιωπή τας κολάσεις επάγειν, αλλά προκηρύσσειν δια των απειλών προκαλουμένου εις μετάνοιαν τους ημαρτηκότας» (Μ. Βασίλειος ΒΕΠΕΣ 56,152).

Στο Κεφάλαιο αυτό περιγράφεται μια τραγική πτώση (Αποστασία) του λαού του Θεού: «συνέστη ο λαός επί Ααρών και λέγουσιν αυτώ· ανάστηθι και ποίησον ημίν θεούς, οι προπορεύσονται ημών· ο γαρ Μωυσής ούτος άνθρωπος, ος εξήγαγεν ημάς εκ γης Αιγύπτου, ουκ οίδαμεν τι γέγονεν αυτώ» (Κεφ ΛΒ, 1).


Ο Θεός αυστηρά αποδοκιμάζει την πράξη αυτή: «Ηνόμησε γαρ ο λαός σου, ον εξήγαγες εκ γης Αιγύπτου· παρέβησαν ταχύ εκ της οδού, ης ενετείλω αυτοίς» (Κεφ. ΛΒ, 7-8)

Ο πυρήνας της ενέργειας του Λαού είναι Αποστασία και ο λόγος του Θεού είναι η Ακρίβεια.

«Και νυν εασόν μου (άφησέ με) και θυμωθείς οργή εις αυτούς εκτρίψω αυτούς και ποιήσω σε εις έθνος μέγα (τους μη Αποστατήσαντες) (Κεφ. ΛΒ, 9-10).

Παρατηρεί ο Ι. Χρυσόστομος: «Άφες με, έλεγεν, ουχ ότι Μωυσής κατείχεν· ουδέν γαρ εφθέγξατο προς αυτόν, αλλά σιγή παρείστηκει· αλλά πρόφασιν αυτώ δούναι βουλόμενος της υπέρ αυτών ικετηρίας» (Ε.Π.Ε. 31, 162).

Κάτω από την αυστηρή επιτίμηση της αμαρτίας, κάτω από το περίβλημα της Ακρίβειας, υπάρχει η σωτήριος οικονομία στον άξονα της Μετανοίας, «προκαλουμένου εις μετάνοιαν τους ημαρτηκότας», όπως τονίζει ο Μ. Βασίλειος.